18 i 19 czerwca w Teatrze Polskim w Warszawie odbyło się sympozjum wieńczące projekt Ogólnopolskiej Konferencji Kultury – wielomiesięcznej debaty polskich środowisk artystycznych ukierunkowanej na diagnozę potrzeb oraz próbę wypracowania rozwiązań odpowiadających na najbardziej palące problemy dotyczące kultury w Polsce.
Poniedziałek, 18 czerwca
W ramach drugiej części pierwszego dnia konferencji została przeprowadzona dyskusja dotycząca procesu rejestracji artystów. Wśród panelistów pojawiły się następujące głosy:
- Artyści, ze względu na swoją specyfikę zawodu i inny system rozliczania powinni być rozpoznani jako osobna grupa zawodowa. Obecnie przy rozliczeniach z ZUS i US są traktowani na równi z przedsiębiorcami.
- Należy stworzyć wykaz chorób zawodowych, które będą respektowane przez pracodawcę. Warto wreszcie znieść skierowania dla aktorów do laryngologa. Czas zacząć mówić o ciele aktora, jako o dobru zawodowym.
- Nie można także zapomnieć o preferencyjnych stawkach ZUS. Instytucje muszą pamiętać o właściwym sformułowaniu umowy obejmującej 50% kosztów uzyskania przychodów. Obecnie artyści i twórcy w wieku przedemerytalnym nie dostają żadnych zleceń i nie znajdują nigdzie zatrudnienia. Potrzebne jest uwzględnienie tragicznej sytuacji socjalnej artystów bez wcześniejszych emerytur.
- Obecnie można spotkać się z sytuacją, że tancerze są portierami w instytucjach kultury – status artysty powinien chronić twórców przed wykonywaniem niechcianego zawodu. Obecnie polscy twórcy (szczególnie tancerze) pracują za granicą, a do Polski przyjeżdżają do realizacji pojedynczych projektów. Status artysty mógłby pomóc w nostryfikacji dyplomu.
- Tylko niewielka grupa artystów ma gigantyczne zarobki. Większość artystów jest na końcu drabiny społecznej instytucji. Artysta często wykonuje pracę za darmo pod presją dalszego prestiżu. Istnieje pokusa ułożenia wizji wobec niektórych osób – trzeba zmieniać socjalne warunki brzegowe. Opłata reprograficzna nie jest opłatą z tytułu praw autorskich. Musi być uregulowana na zapewnienie warunków brzegowych.
Finansowanie systemu Statusu Artysty może przebiegać na ściśle określonych warunkach. Składka osobista artysty i twórcy nie powinna przekraczać 200 złotych, resztę dopłaca powołany fundusz a nie ZUS. Opłaty comiesięczne powinny być rozliczane w cyklu rocznym. Środki wsparcia z budżetu państwa. Fundusz powinien opłacać minimum. Jeżeli ktoś przekroczy próg podatkowy jest zobowiązany do zapłaty dodatkowych składek. W celu usprawnienia systemu finansowania musimy poznać średnie zarobki w sektorze artystycznym – do końca 2018 roku powinniśmy poznać wyniki przeprowadzonych badań. Dziś w systemie nie ma wystarczającej puli pieniędzy.
