Stanowisko r.p. Krzysztofa Matuszyka w sprawie konsultacji Regulaminu Pracy ze Związkami Zawodowymi w jednym z teatrów.
1. Każda zmiana (a więc te planowane w przyszłości kolejne także) regulaminu wynagradzania wygląda następująco:
Krok 1. Przekazanie projektu zmian regulaminu pracy związkom
Aby wprowadzić zmiany do regulaminu pracy, najpierw pracodawca przekazuje działającym w zakładzie organizacjom związkowym projekt tych zmian.
Krok 2. Ustalenie terminu, do którego powinny być uzgodnione zmiany w regulaminie pracy.
Po przekazaniu projektu zmian regulaminu pracy związkom powinni Państwo ustalić termin, do którego pracodawca i związki zawodowe mają czas na uzgodnienie treści zmian do regulaminu pracy (art. 1042 § 2 Kodeksu pracy). Propozycje terminu na ogół zgłasza pracodawca. Zakładowe organizacje związkowe powinny wówczas w tej sprawie przedstawić wspólnie uzgodnione stanowisko w terminie 30 dni (art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych). Gdy stanowisko to jest wspólnie uzgodnione i jest negatywne, tzn. związki nie wyrażają zgody na ustalenie terminu końcowego całej procedury uzgodnień, to pracodawca nie może wprowadzić zmiany do regulaminu pracy samodzielnie. Jeżeli zaś stanowisko związków w sprawie terminu, do którego ma być uzgodniona treść zmian do regulaminu pracy, jest pozytywne, a do uzgodnienia treści aneksu regulaminu nie dojdzie, to przy braku zgody zakładowych organizacji związkowych na zmianę regulaminu pracodawca może samodzielnie wprowadzić taką zmianę.
W sytuacji braku przedstawienia w ciągu 30 dni przez zakładowe organizacje związkowe wspólnie uzgodnionego stanowiska w sprawie terminu, do którego mają być – według wniosku pracodawcy – prowadzone uzgodnienia, pracodawca może samodzielnie dokonać zmiany regulaminu pracy. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z 21 marca 2001 r. (I PKN 320/00, OSNP 2002/24/599).
Krok 3. Konsultacje zmian regulaminu pracy ze związkami
Ponieważ w Państwa zakładzie działa kilka organizacji związkowych, mają one 30 dni na przedstawienie pracodawcy wspólnie uzgodnionego stanowiska w sprawie zaproponowanej przez Państwa zmiany regulaminu pracy (art. 30 ust. 4 ustawy o związkach zawodowych). Jeżeli wszystkie działające organizacje związkowe przedstawią wspólnie uzgodnione stanowisko, z którego będzie wynikało, że zgadzają się bez żadnych zastrzeżeń do proponowanej zmiany, to mogą Państwo tę zmianę wprowadzić. Wówczas aneks do regulaminu pracy powinien być podpisany przez Państwa i przez związki zawodowe. Pytanie, czy procedura ta została wdrożona (a powinna, aby móc skutecznie zmienić regulamin), a jeśli tak, to na jakim jest etapie.
2. Natomiast co do treści zmian, od strony prawnej:
Rozumiem, że zmiana polega na usunięciu premii i odpowiedniemu zwiększeniu wynagrodzenia zasadniczego. Z punktu widzenia prawnego taka zmiana jest dopuszczalna. Natomiast, ocena parametrów ekonomicznych tego posunięcia oraz adekwatność i korzystność takiego rozwiązania dla aktorów, leży już w Państwa gestii. Dokładniejsze porównanie wymagałoby mojego dostępu do wyciętych zasad przyznawania premii z par. 19-22, którymi nie dysponuję.
Generalnie w sytuacji, gdy zmieniany jest już regulamin wynagradzania (w sposób taki, że formalnie jest to jednak jakaś podwyżka), to jest to być może czas, żeby także zasygnalizować i starać się wprowadzić swoje zmiany dot. aktorów, jeśli macie Państwo takie plany i zapotrzebowanie. Formalnie nie ma prawnych przeszkód, aby wprowadzać dalsze zmiany zaraz po tym jak wprowadzono jedne, ale z pkt. widzenia praktycznych zasad funkcjonowania takich organizacji, może być trudniej, bo zawsze może pojawić się argument, że przecież przed chwilą zmienialiśmy zasady wynagrodzeń i nic na ten temat
nie było wówczas zgłaszane. W takiej zmianie dla obu grup zawodowych, można by też starać się od razu o przychylność Solidarności w Państwa projekcie. No ale to już nie są kwestie prawne.
Jeśli różnice między aktorami a resztą są istotne, to może warto w ogóle mieć jakoś wyodrębniony regulamin dla aktorów.
Ustawa o związkach zawodowych
Rozdział 4 Zakładowa Organizacja Związkowa, art. 30 [Reprezentowanie przez związek], ust. 6
Jeżeli w sprawie ustalenia:
1) regulaminu wynagradzania,
2) regulaminów nagród i premiowania,
3) regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
4) planu urlopów lub regulaminu pracy,
5) okresu rozliczeniowego, o którym mowa w art. 135 § 2 i 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy,
6) wykazu prac, o którym mowa w art. 151 § 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 7 r. – Kodeks pracy,
7) indywidualnego rozkładu czasu pracy, o którym mowa w art. 8 ust. 2-4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2012 r. poz. 1155, z 2013 r. poz. 567, z 2016 r. poz. 2206 oraz z 2018 r. poz. 1480)
– organizacje związkowe albo reprezentatywne organizacje związkowe w rozumieniu art. 25 ust. 1 lub 2, z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni od dnia przekazania im przez pracodawcę tego dokumentu, decyzje w sprawie jego ustalenia podejmuje pracodawca, po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych.
ust. 7. Przepis ust. 6 stosuje się odpowiednio, jeżeli u pracodawcy działa jedna reprezentatywna zakładowa organizacja związkowa zrzeszająca co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy.
