Ustawa o związkach zawodowych
Rozdział 4 Zakładowa Organizacja Związkowa, art. 27 [Zasady wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych]

1. Ustalanie zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w tym podział środków z tego funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności, ustala pracodawca w regulaminie uzgodnionym z
zakładową organizacją związkową.

2. Przyznawanie świadczeń z funduszu, o którym mowa w ust. 1, jest dokonywane w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową.

3. Regulaminy nagród i premiowania są ustalane i zmieniane w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową; dotyczy to również zasad podziału środków na wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych w jednostkach sektora finansów publicznych.

Państwowa Inspekcja Pracy

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzą pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników
w przeliczeniu na pełne etaty. Obowiązek tworzenia funduszu należy oceniać według stanu zatrudnienia na dzień 1 stycznia danego roku.

Pracodawcy prowadzący działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych tworzą fundusz świadczeń
socjalnych bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników.

Środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych administruje pracodawca. Niewykorzystane środki funduszu w danym roku kalendarzowym przechodzą na rok następny. Środki funduszu należy gromadzić na odrębnym rachunku bankowym. Środki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie podlegają egzekucji, z wyjątkiem przypadków, gdy egzekucja jest prowadzona w związku z zobowiązaniami funduszu.

Osobami uprawnionymi do korzystania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych są:

  • pracownicy i ich rodziny,
  • emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny
    oraz
  • inne osoby, którym pracodawca przyznał w regulaminie prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z funduszu.

Wyboru między prowadzeniem funduszu a świadczeniem urlopowym dokonują wyłącznie pracodawcy zatrudniający poniżej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.

Świadczenie urlopowe wypłaca pracodawca raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Świadczenie urlopowe:

  • nie podlega składce na ubezpieczenie społeczne
    pracowników,
  • ma charakter roszczenia ze stosunku pracy wobec
    pracodawcy,
  • nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego
    odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia,

  • jego wysokość wypłacana każdemu pracownikowi
    ustalana jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy,

  • przysługuje pracownikom młodocianym w pełnej
    przewidzianej wysokości niezależnie od wymiaru
    czasu pracy.

Działalność socjalna obejmuje:

  • usługi świadczone przez pracodawców na rzecz
    różnych form wypoczynku,
  • działalność kulturalno-oświatową,
  • działalność sportowo-rekreacyjną,
  • opiekę nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowaną przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego,

  • udzielanie pomocy materialnej
    – rzeczowej lub finansowej, a także
  • zwrotną lub bezzwrotną pomoc na cele mieszkaniowe na warunkach
    określonych umową.

Wykluczone jest finansowanie świadczeń przyznanych pracownikom w związku z ich zatrudnieniem w określonej firmie, takich jak:

  • polisy ubezpieczeniowe,
  • zakwaterowanie,
  • dowóz do pracy,
  • wyżywienie,
  • składki na ubezpieczenie społeczne.
    (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 1 października
    2013 r. III AUa 1313/12)

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ!

PYTANIA I ODPOWIEDZI

1. Czy powinna istnieć w zakładzie pracy komisja, w skład której wchodzą reprezentacje poszczególnych związków zawodowych, decydująca o przeznaczeniu środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych?

2. Czy istnienie takiej komisji zależy wyłącznie od decyzji dyrektora?

3. Czy istnienie komisji powinno być wpisane do regulaminu ZFŚS przy danym teatrze? Na jakie cele mogą być przeznaczane środki z tego Funduszu? Ustawa nie jest tu do końca precyzyjna. Czy np. możliwe jest finansowanie z ZFŚS spotkań pracowniczych typu wigilia czy Międzynarodowy Dzień Teatru?

4. Jak należy interpretować zapis, że środki z Funduszu mogą być wykorzystane na dofinansowanie świadczeń o charakterze sportowo-rekreacyjnym lub kulturalno-oświatowym? Czy można w związku z tym ze środków funduszu zorganizować imprezę integracyjną na przykład na koniec sezonu?

5. Jeśli pracodawca (dyrektor teatru) chce mimo wszystko organizować tego rodzaju spotkania integrujące, to z jakich środków powinien je finansować?

r.p. Krzysztof Matuszyk:

Ad.1 Ustawa nie przewiduje instytucji komisji, w której skład w chodzą przedstawiciele organizacji związkowych działających u pracodawcy. Natomiast w takim przypadku (więcej niż jeden związek zawodowy), zgodnie z art.30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych, mogą one przedstawić wspólnie uzgodnione stanowisko w terminie 30 dni licząc od dnia
przedstawienia im regulaminu świadczeń socjalnych. W razie braku takiego stanowiska, pracodawca podejmie decyzję po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych;

Ad.2 Jeżeli zatem istnieje taka komisja, to w mojej ocenie jej byt zależy wyłącznie od woli dyrektora, zaś jej stanowisko nie ma umocowania prawnego i traktować je należy raczej jako „ciało doradcze”, pozbawione kompetencji ustawowych;

Ad.3 Ustawa przewiduje wydatkowanie środków z funduszu na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.
Przyjmuje się że działalność socjalna pracodawcy to:organizowanie różnych form wypoczynku (np. wczasy, kolonie, obozy, zimowiska, wycieczki), działalności kulturalno-oświatowej (np. bilety wstępu na koncerty, do kina, teatru, oitp.), działalności sportowo-rekreacyjnej (karnety na basen, siłownię, organizowanie zawodów sportowych i gier, w których biorą udział pracownicy i ich rodziny),opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach, udzielania pomocy materialnej – rzeczowej
lub finansowej (zapomogi, pomoc w razie zdarzeń losowych, bony towarowe, paczki dla dzieci itp.).
Mając na uwadze powyższe, z środków ZFŚS nie należy finansować np. imprez które nie mają charakteru wypoczynkowego, sportowo- rekreacyjnego lub kulturalno-oświatowego.
W mojej ocenie wigilia firmowa, jako impreza o innym charakterze nie powinna być zatem finansowana z tego rodzaju środków.
Natomiast udział w Międzynarodowym Dniu Teatru mógłby zostać z tych środków pokryty, o ile jest to oczywiście impreza kulturalna np. wystawiane są tam spektakle teatralne.

Ad.4 Trudno jest odpowiedzieć na to pytanie jednoznacznie. Co do zasady imprezy firmowe trudno jest zaliczyć do wydarzeń o charakterze wypoczynkowym, sportowo-rekreacyjnym czy kulturalno-oświatowym. Być może jednak program takiej imprezy mógłby uzasadniać sfinansowanie jej z majątku ZFŚS. W mojej ocenie jeżeli impreza integracyjna zostanie połączona ze sportem, wypoczynkiem lub kulturą, to może zostać objęta dofinansowaniem.

Ad.5 Jak już zostało wyjaśnione, środki z ZFŚS mogą być wydatkowane na w/w. cele socjalne. Wszelkie inne inicjatywy pracodawca może finansować wyłącznie z własnych środków.

Powrót

Zadaniem Funduszu Pomocy Wzajemnej, zwanego dalej FPW, jest gromadzenie oraz wydatkowanie środków finansowych na pomoc materialną członków ZZAP. Świadczenia wypłacane z Funduszu przysługują po upływie co najmniej sześciu miesięcy od daty przystąpienia do Związku.

Do podejmowania decyzji o wypłacie zapomogi statutowej o stałej, uchwalonej wysokości (z racji urodzin dziecka członka Związku, śmierci członka rodziny, lub śmierci członka Związku) upoważniony jest jednoosobowo Przewodniczący Zarządu FPW, Z-ca Przewodniczącego, lub Sekretarz Zarządu FPW. W pozostałych Przypadkach wymagana jest akceptacja co najmniej trzech członków Zarządu FPW.

Środki finansowe FPW przeznaczone są na pomoc członkom ZZAP, którzy znaleźli się w bardzo trudnej sytuacji życiowej, a w szczególności:

  1. Pomoc finansową w nagłych wypadkach losowych.
  2. Pomoc finansową w przypadkach ciężkiej choroby członka Związku, znajdującego się w trudnej sytuacji materialnej.
  3. Pomoc finansową w przypadkach ciężkiej choroby członka najbliższej rodziny związkowca, znajdującego się w trudnej sytuacji materialnej.
  4. Jednorazową pomoc finansową w przypadku śmierci członka najbliższej rodziny związkowca, znajdującego się w trudnej sytuacji
    materialnej.
  5. Jednorazową pomoc finansową w przypadku śmierci związkowca, dla jego najbliższej rodziny – obligatoryjnie.
  6. Jednorazową pomoc finansową w przypadku urodzin dziecka członka ZZAP – obligatoryjnie.

W przypadku punktów 1-3 w szczególnych sytuacjach FPW może również udzielić pożyczki, lub zapomogi zwrotnej nisko oprocentowanej (wysokość, oraz sposób spłaty będą każdorazowo uzgadniane z wnioskodawcą).

W przypadku punktów 4-6 wysokość zapomogi każdorazowo uchwala Zarząd FPW, rozpatrując każdy przypadek indywidualnie.

Wniosek dotyczący pomocy materialnej mogą składać:

  • zainteresowany
  • Przewodniczący Komisji Zakładowej ZZAP

Zapoznaj się z pełnym Regulaminem Funduszu Pomocy Wzajemnej.

Warszawa dn. 18.06.2020r.

POSTANOWIENIE
Zarządu
Funduszu Pomocy Wzajemnej
Związku Zawodowego Aktorów Polskich

W związku z tragiczną sytuacją materialną większości Koleżanek i Kolegów, spowodowanej sytuacją obostrzeń epidemiologicznych, związanych z pandemią Covid 19 („zamrożenie” funkcjonowania teatrów), a jednocześnie chęcią wspomożenia jak najszerszej grupy członków naszego Związku, Zarząd Funduszu Pomocy Wzajemnej Związku Zawodowego Aktorów Polskich postanawia:

1. Ustala się, że w okresie pandemii Covid 19, zapomogi motywowane sytuacją z nią związaną będą udzielane przez FPW w kwocie nie wyższej niż 800,- zł.

2. Na okres pandemii Covid 19 (do odwołania) zawiesza się możliwość przyznawania przez FPW ZZAP pożyczek i zapomóg zwrotnych.

3. Osoby, które uzyskały wsparcie (zapomogę) w okresie pandemii, nie mogą ubiegać się o ponowne wsparcie przed upływem 1,5 roku od udzielonego. Nie dotyczy to sytuacji nadzwyczajnych, oraz obligatoryjnych zapomóg statutowych.

4. Na okres trwania pandemii uchyla się (do odwołania) zapis w Regulaminie FPW o sześciomiesięcznym członkostwie w ZZAP, uprawniającym do korzystania ze wsparcia FPW.

Zarząd
Funduszu Pomocy Wzajemnej ZZAP
Przewodniczący
Kazimierz Wysota

Powrót