Ustawa o związkach zawodowych
Rozdział 1, art. 2. [Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych].

1. Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych przysługuje osobom wykonującym pracę zarobkową.

3. Przejście na emeryturę lub rentę nie pozbawia osób, o których mowa w ust. 1, prawa przynależności i wstępowania do związków zawodowych.

Warunki wymagane do przyznania emerytury z tytułu wykonywania działalności twórczej lub artystycznej od osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r.

Wcześniejszą emeryturę na podstawie art. 33 ustawy emerytalnej mogą uzyskać osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r., które wykonywały działalność twórczą lub artystyczną w ramach działalności pozarolniczej. Ubezpieczeni ci mogą nabyć prawo do świadczenia, jeśli spełnili warunki wymagane od twórców i artystów zatrudnionych w ramach stosunku pracy, czyli:

1. Osiągnęli wiek emerytalny wynoszący dla:

• tancerza, akrobaty, gimnastyka, ekwilibrysty, kaskadera – 40 lat dla kobiet i 45 lat dla mężczyzn,
• solisty, wokalisty, muzyka grającego na instrumentach dętych, tresera zwierząt drapieżnych – 45 lat dla kobiet i 50 lat dla mężczyzn,
• artysty chóru, żonglera, komika cyrkowego, aktora teatru lalek – 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn,
• aktorki, dyrygentki – 55 lat,
• muzyka grającego na instrumentach smyczkowych, perkusyjnych oraz klawiszowych, operatora obrazu filmowego, fotografika – 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2. udowodnili wymagany okres składkowy i nieskładkowy (20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn), w tym co najmniej 15 lat działalności twórczej lub artystycznej.

Jak wynika z powyższego opisu, nie każdy rodzaj działalności twórczej lub artystycznej uprawnia do uzyskania wcześniejszej emerytury. Możliwość nabycia prawa do tego świadczenia mają jedynie twórcy i artyści, dla których wcześniejszy wiek emerytalny został przewidziany w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Z uwagi na to, że wcześniejsza emerytura może być przyznana wyłącznie osobom, które nie ukończyły powszechnego wieku emerytalnego, spośród osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. możliwość uzyskania tego świadczenia mają jeszcze mężczyźni. Wszystkie kobiety z tej grupy wiekowej ukończyły już bowiem 60 lat (czyli powszechny wiek emerytalny dla kobiet).

Przykład

Ubezpieczony (ur. 12 listopada 1948 r.) przez 15 lat wykonywał działalność twórczą – był fotografikiem. Ogółem udowodnił 26 lat składkowych i nieskładkowych. 12 listopada 2008 r. skończył 60 lat, czyli wiek uprawniający do wcześniejszej emerytury. W październiku 2012 r. wystąpił z wnioskiem o przyznanie wcześniejszej emerytury na podstawie art. 33 ustawy emerytalnej. ZUS przyznał to świadczenie, gdyż ubezpieczony spełnił wszystkie warunki przewidziane dla fotografika zatrudnionego w ramach stosunku pracy.

(źródło: www.zus.pl)