W dniach od 25 do 28 września 2017 roku w Warszawie odbyło się spotkanie Międzynarodowej Federacji Aktorskiej w Europie – EuroFIA, którego gospodarzami byli członkowie ZASP i ZZAP. W ramach czterodniowego programu zostały wspólnie omówione działania europejskich organizacji członkowskich, które przybliżyli delegaci z poszczególnych krajów.
Poniedziałek, 25 września
25 września w siedzibie Zarządu Głównego Związku Zawodowego Aktorów Polskich odbyły się obrady członków Grupy Europy Środkowo-Wschodniej CSEE FIA. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Belgii (Dearbhal Murphy, zastępca sekretarza generalnego FIA i Camille Richard, asystent i koordynator programu FIA), Chorwacji (Ana-Marija Vrdoljak, koordynator programu CSEE) i Węgier (Katalin Raksi, reprezentantka stowarzyszenia SDS Hungary), a także delegaci ZZAP i ZASP. Podczas rozmowy członkowie wspólnie poszukiwali odpowiedzi na pytania dotyczące zasad organizacji grupy, koordynacji poszczególnych przedsięwzięć, komunikacji wewnętrznej, a także głównych postulatów które powinny być realizowane przez grupę. Spotkanie zakończyło się pozytywnym i optymistycznym rozwiązaniem zaproponowanym przez Dearbhal Murphy – propozycją utworzenia i realizacji wieloletniego programu, dofinansowego ze środków zewnętrznych, który będzie wspierał działania związków zawodowych aktorów krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
Wtorek, 26 września
26 września, w sali restauracji SPATIF, miały miejsce obrady delegatów członków EuroFIA dotyczące roli tańca. Spotkanie miało charakter interkatywny, dzięki czemu każdy z obecnych na sali mógł wziąć udział w dyskusji i wymienić się doświadczeniami oraz praktykami obejmującymi poszczególne kraje. Wieczorem Związek Zawodowy Aktorów Polskich zaprosił wszystkich zagranicznych gości na spacer po Warszawie zwieńczony kolacją w jednym z lokali umiejscowionych przy bulwarze nad Wisłą.
Środa, 27 września
27 września rozpoczęły się oficjalne obrady EuroFIA w warszawskim Hotelu Mercure, które otworzyli m.in. Maksymilian Rogacki – Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Aktorów Polskich oraz Dearbhal Murphy. Gośćmi pierwszego panelu dyskusyjnego był Roman Pawłowski – dziennikarz i krytyk teatralny, aktorka Joanna Szczepkowska oraz reżyser teatralny Michał Walczak. Podczas dyskusji dotyczącej wolności artystycznej w Polsce i Europie były zauważalne różnorodne i niejednokrotnie odmienne stanowiska komentujące wpływ władzy (obecnej i przeszłej) na sytuację w polskim teatrze. Panel moderował Sercan Gidisoglu – reprezentat tureckiego związku AUT.
Kolejnym tematem dyskusji były prawa autorskie i stawki autorów publikujących w internecie objęte planami Europejskiej Reformy Praw Autorskich. Paneliści skupili się tu na omówieniu programu Fair Internet, którego trzy najważniejsze postulaty zostały omówione podczas dyskusji: jednolite wynagrodzenie dla całego sektora kreatywnego; sformułowanie listy parlamentarzystów europejskich, którzy udzieliliby poparcia oraz spotkanie z Jury Parlamentu Europejskiego. Dominick Luquer zwrócił uwagę także na potrzebę ratyfikacji Traktatu Pekińskiego w obrębie Unii Eurpejskiej.
Następnym, istotnym punktem obrad stał się panel dyskusyjny poruszający problematykę znęcania się i wykorzystywania psychicznego aktorów. Głos w dyskusji zabrali: Louise Mc Mullan (Equity UK); Denys Fouqueray (SFA France) i Laurette Muylaert (ACOD Cultuur). Louise Mc Mullan, na początku przedstawiła wyniki ankiety przeprowadzonej w 2013 roku pośród przedstawicieli branży kreatywnej – ok. 56% badanych przynajmniej raz w życiu czuło się nękanych (w tym 50% osób było wykorzystywanych przez współpracowników). Wobec tych wyników zostały zrealizowane kampanie społeczne „Tworzenie bez konfliktu” i „Pozytywne strategie przeciw nękaniu”; cykl warsztatów odpowiadających na pytanie czym jest nękanie i dawających odpowiednie narzędzia do zwalczania nękania; została rozdystrubuowana kartka pocztowa „Nękanie – nie rób tego”; uruchomiono infolinię dla ofiar nękania. Drugi głos zabrała Denys Fouqueray, która zwróciła uwagę na działania seksistowskie względem kobiet. W celu zwalczania molestowania aktorek we Francji został powołany dyżur prawny, gdzie są poddawane analizie umowy i przebieg pracy, a także podejmowane działania przeciw pracodawcom. W lipcu 2016 roku została przeprowadzona we Francji kampania „To, co za kulisami” w ramach której m.in. powstała specjalna strona internetowa publikująca liczne anonimowe świadectwa oraz porady. Z kolei w Belgii powstała czeklista gender zainicjowana w wyniku współpracy mniędzynarodowej. Zawiera ona wypowiedzi ambasadorów z różnych branż, anonimowe świadectwa.
Organizacja pracy i reprezentacja osób samozatrudnionych nadal stanowi duże wyzwanie dla związków zawodowych. Jako pierwszy, głos w dyskusji zabrał Jacek Zienkiewicz – przedstawiciel Związku Zawodowego Aktorów Polskich, który określił pojęcie „bycia niezależnym” jako chęć pracy w zawodzie niezależnie od aktualnych warunków. W ramach ZZAP są podejmowane narady nad statusem artysty niezbędnym do dalszego dialogu. Drugi głos w panelu zabrała Karen O Loughlin, która przedstawiła sytuację aktorów w Irlandii. Większość irlandzkich twórców to freelancerzy, którzy są zatrudniani na okres jednego spektaklu. Podczas dyskusji zostały przedstawione następujące formy ulg dla irlandzkich aktorów: zatrudnienie na część etatu; własna działalność gospodarcza; etat bez płacenia podatków przysługujący twórcom, którzy realizują tylko kilka projektów rocznie. Ostatni głos zabrała Anne Katrine z duńskiego związku zawodowego DSF, która zwróciła uwagę na lepsze osłony socjalne dla aktorów w Danii. Obecny rząd prowadzi działania mające na celu poprawę sytuacji działalności (nie statusu) freelancerów, którzy do tej pory nie mogli korzystać ze świadczeń socjalnych.
W ramach ostatniej części pierwszego dnia obrad FIA został podjęty temat rekwalifikacji tancerzy. Katalin Raksi krótko przedstawiła sytuację na Węgrzech. Związki zawodowe w Węgrzech pracują nad alternatywą, aby każdy tancerz mógł przekwalifikować się i kontynuować aktywność zawodową w innych branżach czy sektorach.
Dearbhal Murphy zwróciła uwagę na inicjatywę Unii Europejskiej w kształtowaniu się związków zawodowych. Dodatkowo, FIA zasiada w dwóch komisjach dialogu społecznego. Po 10 latach wspólnej pracy dialog rozwija się, zarówno pracownicy jak i pracodawcy korzystają z przepisów BHP, mają oni właściwe kwalifikacje i równouprawnienie. W związku z dofinansowaniem dla FIA przez Komisję Unii Europejskiej możliwe jest wypracowanie narzędzi oceny ryzyka zawodowego.
Wieczorem ZASP zaprosił członków EuroFIA na kolację w klubie SPATIF, gdzie mowę powitalną wygłosił Pan Olgierd Łukaszewicz – prezes ZASP, a wieczór uświetnił zespół Brass Federacja, przy którym taneczny parkiet należał do wszystkich gości.
28 września
28 września, ostatni dzień obrad EuroFIA, minął pod hasłem dubbingu. Cesar Casares (Hiszpania), Katalin Raksi (Węgry) i Sercan Gidisolglu (Turcja) w ramach panelu dyskusyjnego starali się odpowiedzieć na pytania w jaki sposób związki zawodowe mogą wpłynąć na lepsze warunki zatrudnienia w środowisku dubbingowym i czy jest możliwe podjęcie kroków na skalę międzynarodową. W węgierskim związku zawodowym aktorów została utworzona specjalna Dubbingowa Filia Związku, do której należy ok. 100 członków. W ramach jej działalności powstały dwie organizacje skupione na określeniu warunków tantiemów. Cesar Casares także pokreślił sukces w Hiszpanii, gdzie dzięki współpracy z licznymi federacjami związek zawodowy wywalczył godne warunki pracy aktorów dubbingowych w oparciu o umowy czasowe. W obliczu wielu wyzwań związanych z kwestią dubbingu stanął także turecki związek zawodowy, któremu udało się w ramach sieci Netflix podwyższyć stawkę wynagrodzenia dla aktorów dubbingowych.
Jednym z ostatnich punktów konferencji stało się ogólne omówienie sytuacji w pozostałych krajach. Pierwszy głos zabrała przewodnicząca izraelskiego związku zawodowego, która zaakcentowała obecne działania związku na rzecz umów dla aktorów, licznych porozumień z uczelniami (aktorzy w etiudach grają za darmo) i podwyższenia stawek wynagrodzeń. Centrala związkowa zawarła porozumienie zbiorowe z teatrami w ramach którego nie dopuszcza się zatrudnienia bez pokrycia kosztów ubezpieczeń. Holenderski związek zawodowy obecnie prowadzi raport prowadzony przez różne rady i zwraca się ku dialogowi społecznemu w obrębie całego sektora kreatywnego. Dodatkowo walczy o wprowadzenie wyjątku w ustawie o konkurencji i ubezpieczenia.
Na koniec konferencji Dearbhal Murphy przybliżyła plany współpracy FIA z UNI-MEI i IETM, której owocem ma stać się wydanie „Przewodnika przetrwania dla artystów i sektora kultury”. Publikacja ma w sposób przejrzysty stanowić odpowiedź na nurtujące pytania, a także będzie ona zbiorem przepisów BHP. Camille Richard dodatkowo opowiedziała o planach FIA dotyczących regionalnych projektów na terenie Południowego Kaukazu, Maroka i Afryki Południowej. W obrębie Gruzji i Azerbejdżanu przygotowywany jest projekt mentoringu. Z kolei w Maroku FIA chciałaby pomóc w doradztwie ws. ustawy o statusie artysty i wprowadzić system zabezpieczenia społecznego. W Ameryce Południowej jest przygotowywany projekt FIA z zakresu zarządzania i rekrutacji młodych pracowników.