Rozpatrzenie i uzasadnienie pod kątem prawnym Zarządzenia Dyrekcji Teatru w sprawie wyrażania zgody na pracę i inne zajęcia pracowników artystycznych poza teatrem.
r.p. Krzysztof Matuszyk:
W mojej ocenie treść tego zarządzenia jest w znacznej części niezgodna z kodeksem pracy oraz przepisami ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej z dnia 25 października 1991 r.
W pierwszej kolejności, należy podnieść, iż zgodnie z art. 31a ust. 4-6 przedmiotowej ustawy pracownik artystyczny jest obowiązany uzyskać zgodę pracodawcy na podjęcie dodatkowego zatrudnienia, przy czym wymaganie to ograniczone jest do sytuacji, w których występuje ryzyko kolizji między wykonywaniem obowiązków wynikających ze stosunku pracy a zajęciami podejmowanymi na rzecz innego podmiotu.
Oznacza to w ocenie opiniującego, że nie każda dodatkowa aktywność zawodowa aktora, będzie się wiązać z obowiązkiem uzyskania stosownej zgody dyrektora. Mając to na uwadze, treść zarządzania może być skuteczna co najwyżej w zakresie zgody dyrekcji dotyczącej takich sytuacji, w których występuje co najmniej potencjalne ryzyko ww. kolizji.
Należy podnieść jednak, że w praktyce może być trudno zidentyfikować te sytuacje, w szczególności jeżeli mamy do czynienia z zobowiązaniami aktora o bardziej długotrwałym zasięgu. W takich przypadkach ryzyko kolizji nawet jeżeli nie występuje od początku, z upływem czasu może się zaktualizować. Reasumując, zarządzenie w zakresie, w którym wykracza poza ww. regulację ustawową, jako sprzeczne z prawem nie obowiązuje.
Brak jest także podstaw prawnych do tego, aby dyrektor mógł żądać stosownych pism od podmiotów zatrudniających, czy też chcących zatrudnić pracowników artystycznych. W pewnych okolicznościach, zobowiązanie takie mogłoby naruszać prawo pracowników do podejmowania dodatkowego zatrudnienia, a z całą pewnością nazbyt je ograniczać.
Ponadto, jest to obowiązek nakładany na osoby trzecie, przez co bez ich zgody jest on nieegzekwowalny. Mając to na uwadze, treść pkt 2 zarządzenia kształtuje prawa pracownika mniej korzystnie niż przepisy ww. ustaw, co skutkuje tym, że jest niewiążąca.